माथेरान दि. ८ (मुकुंद रांजणे) अतिदुर्गम भागात वसलेल्या माथेरान सारख्या टुमदार पर्यटनस्थळाला निसर्गाने भरभरून ओतप्रोत सुंदरता दिलेली असून नैसर्गिक वरदहस्त लाभलेला आहे.राज्यातील एकमेव प्रदूषण मुक्त स्थळ असल्यामुळेच इथे बाराही महिने पर्यटकांची रेलचेल मोठया प्रमाणात वाढली आहे. तरीसुद्धा येण्याजाण्यासाठी नेरळ मार्गे माथेरान हाच एकमेव वाहतुकीसाठी आणि दळणवळण सुविधेकरिता मार्ग उपलब्ध असल्याने या पर्यटनस्थळाच्या विकासाची कवाडे अद्यापही बंद आहेत. १८५० मध्ये या ठिकाणाचा शोध ब्रिटिश कालखंडात लागला असून इथे येण्यासाठी अन्य मार्गाने पर्यायी व्यवस्था उपलब्ध असताना देखील केवळ शासनाच्या दिरंगाईमुळे आणि लोकप्रतिनिधीच्या मतांच्या राजकारणापायी आजमितीपर्यंत पर्यटन वाढीसाठी पर्यायी मार्ग बनविण्यात आलेला नाही. त्यामुळेच पिढ्यानपिढ्या वास्तव्यास असणाऱ्या भूमिपुत्रांना नाईलाजाने नेरळ मार्गे माथेरान ह्याच मार्गावर आजही अवलंबून राहावे लागत आहे.
अत्यावश्यक सेवासुविधा नेरळ याच मार्गी असून यामध्ये वीज यंत्रणा असो किंवा पाणी योजना असो, जीवनावश्यक साहित्याची आवक याच मार्गाने केली जात आहे. त्यामुळे वाढीव दराने वस्तू खरेदी कराव्या लागत आहेत. एकमेव घाटरस्त्यात अनेकदा पावसाळ्यात दरडी कोसळल्यामुळे वाहतूक ठप्प होऊन जाते याचे उदाहरण म्हणजे ज्यावेळी २००५ मध्ये अतिवृष्टीमुळे मिनीट्रेन सेवा तर तब्बल दोन वर्षे बंद करण्यात आली होती तर मोटार रस्ता सुध्दा काहीकाळ बंद करण्यात आला होता. याकाळात माथेरान करांचा जगाशीच संपूर्ण जनसंपर्क तुटल्याने स्थानिकांना अनेक अडचणींना तोंड द्यावे लागले होते.एखाद्या मयताला सुध्दा घाटरस्त्यात दोरीने वर चढविले जात होते इतकी भयानक परिस्थिती त्यावेळी स्थानिकांनी अनुभवली आहे.अशीच परिस्थिती पुन्हा कधी निर्माण होऊ नये यासाठी पर्यायी व्यवस्था उपलब्ध होणे काळाची गरज बनली आहे. मागील काळात पनवेल धोदाणी मार्गे सनसेट पॉईंट पर्यंत फिनिक्युलर रेल सेवेचा महत्वाकांक्षी प्रकल्प जवळजवळ मार्गी लागणार होता परंतु तालुक्यातील लोकप्रतिनिधीनी केवळ नेरळ भागातील मतांसाठी ह्या प्रकल्पाला विरोध दर्शविला होता याचे मुख्य कारण म्हणजे माथेरानची मतांची संख्या जेमतेम तीन हजारांच्या आसपास असून यातील आपल्या पक्षाला पाचशे ते हजार मते मिळणार आणि जर का फिनिक्युलर प्रकल्प मार्गी लागला तर कदाचित नेरळ येथील व्यावसायिकांना याचा फटका पडेल या भीतीने केवळ मतांच्या राजकारणा पायी आजपर्यंत याठिकाणी पर्यायी व्यवस्था निर्माण केली जात नाही. आणि भविष्यात सुध्दा हीच परिस्थिती असणार आहे त्यासाठी दस्तुरखुद्द मुख्यमंत्र्यांनी या स्थळाकडे लक्ष केंद्रित करून इथले पर्यटन कशाप्रकारे वाढू शकते याकामी पर्यायी व्यवस्था उपलब्ध करुन दिल्यास हा संपूर्ण दुर्गम भाग सुशोभित होऊन पर्यटन क्रांती घडू शकते.
पर्यायी मार्गाची दिशा
पनवेल ( धोदाणी) येथून फिनिक्युलर रेल्वे सेवा तसेच आदिवासी वाडीतून थेट सनसेट पॉईंट पर्यंत मोटार रस्ता निर्माण होऊ शकतो याच रस्त्याचे भूमिपूजन तत्कालीन मुख्यमंत्री यशवंतराव चव्हाण यांच्या हस्ते चार दशकांपूर्वी करण्यात आले होते.
कर्जत –डीकसळ येथून गारबट पॉईंट मार्गे माधवजी पॉईंट पर्यंत प्रस्तावित असणारा रोपवे प्रकल्प सुरू होऊ शकतो.
चौक येथून रामबाग पॉईंट पर्यंत मोटार वाहन रस्ता केवळ चार किलोमीटर अंतराचा आहे हा मार्ग सुध्दा शासनाने ठरविल्यासउपलब्ध होऊ शकतो.
शासनाने सद्यस्थितीत फिनिक्युलर अथवा रोपवे ह्या पर्यायी सुविधा उपलब्ध करून दिल्यास मोठया प्रमाणावर खर्चिक पर्यटक येऊन स्थानिकांना रोजगाराच्या संधी प्राप्त होऊ शकतात.
नेरळ माथेरान घाटरस्त्यात प्रत्येक सुट्ट्यांमध्ये घाटात प्रचंड वाहतूक कोंडी होत असते.त्यामुळे पर्यटकांना आपल्या मुलाबाळांना सामानसुमान घेऊन स्वतःच्या किंमती गाड्या तिथेच घाटात पार्क करून घाटातून पायपीट करावी लागते. अपंग व्यक्तीला आणताना सुध्दा पर्यटकांना तारेवरची कसरत करावी लागत असून सुखकर प्रवास होत नसल्याने त्यांचा हिरमोड होत आहे.
